TOELICHTING F7 Winstbelastingen - Geïntegreerd jaarverslag 2017

Grondslagen voor de financiële verslaggeving

Actuele belastingen

Actuele belastingen worden bepaald op basis van de belastbare winst van de periode. De belastbare winst verschilt van de winst zoals gepresenteerd in de geconsolideerde winst-en verliesrekening omwille van opbrengsten en kosten die belastbaar of aftrekbaar zijn in andere periodes of die nooit belastbaar of aftrekbaar zijn. De actuele belastingschuld van de Groep wordt berekend op basis van de belastingtarieven waarvan het wetgevingsproces is afgesloten of substantieel is afgesloten op het einde van de verslagperiode.

Uitgestelde belastingen

Uitgestelde belastingen worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen enerzijds de boekwaarden van de activa en passiva in de geconsolideerde jaarrekening en hun onderliggende belastingbasis gebruikt in de berekening van de belastbare winst.

Uitgestelde belastingvorderingen worden doorgaans opgenomen voor alle aftrekbare tijdelijke verschillen in de mate dat het waarschijnlijk is dat er voldoende belastbare winst zal gerealiseerd worden waartegen deze tijdelijke verschillen kunnen worden afgezet.

Uitgestelde belastingverplichtingen worden over het algemeen opgenomen voor alle belastbare tijdelijke verschillen.

Er worden geen uitgestelde belastingverplichtingen opgenomen ingevolge de eerste opname van goodwill. Daarnaast worden er ook geen uitgestelde belastingactiva of -verplichtingen opgenomen in verband met de eerste opname van een actief of passief in een transactie die geen bedrijfscombinatie is en die geen invloed heeft op de boekhoudkundige of de belastbare winst.

Uitgestelde belastingverplichtingen worden opgenomen voor belastbare tijdelijke verschillen op deelnemingen in dochterondernemingen, gezamenlijke bedrijfsactiviteiten, joint ventures en geassocieerde deelnemingen, behalve in het geval dat de Groep kan beslissen over het tijdstip waarop het tijdelijk verschil teruggedraaid wordt en het waarschijnlijk is dat het tijdelijk verschil in de nabije toekomst niet teruggedraaid wordt.

De boekwaarde van de uitgestelde belastingvorderingen wordt op elke verslagdatum beoordeeld. De boekwaarde van een uitgestelde belastingvordering wordt verminderd in zoverre het niet langer waarschijnlijk is dat er voldoende belastbare winst beschikbaar zal zijn om een deel van of de volledige uitgestelde belastingvordering te kunnen gebruiken. Deze vermindering wordt teruggeboekt als het waarschijnlijk wordt dat er voldoende belastbare winst beschikbaar zal zijn.

Uitgestelde belastingvorderingen anders dan overgedragen fiscale verliezen worden per geval beoordeeld, rekening houdend met alle relevante feiten en omstandigheden. Zo kan een belastbare winst van nul, na aftrek van de bedragen die conform toegezegd-pensioenregelingen zijn uitgekeerd aan gepensioneerden en waarvoor een aftrekbaar tijdelijke verschil bestond, een opname van onderliggende uitgestelde belastingvorderingen rechtvaardigen. Opname van uitgestelde belastingvorderingen voor overgedragen fiscale verliezen vereist een positieve belastbare winst gedurende het jaar zodat fiscale verliezen die in het verleden zijn ontstaan kunnen worden aangewend. Gezien de onzekerheden inherent aan het voorspellen van een dergelijke positieve belastbare winst, is opname van uitgestelde belastingvorderingen uit hoofde van overgedragen fiscale verliezen gebaseerd op een analyse per geval. Deze is meestal gebaseerd op een vijfjaarse winstprognose, met uitzondering van financiële ondernemingen waarvoor tienjaarse winstprognoses goed voorspelbaar zijn en aldus worden gebruikt.

Het Corporate Tax Reporting Team heeft een overzicht van de uitgestelde belastingposities van de Groep en is betrokken bij de beoordeling van de uitgestelde belastingvorderingen.

Zie toelichting F7.B voor bijkomende informatie.

Uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen moeten worden gewaardeerd tegen de belastingtarieven die naar verwachting van toepassing zullen zijn op de periode waarin de vordering wordt gerealiseerd of de verplichting wordt afgewikkeld, op basis van de belastingtarieven (en de belastingwetgeving) waarvan het wetgevingsproces is afgesloten of substantieel is afgesloten op het einde van de verslagperiode. De waardering van uitgestelde belastingverplichtingen en -vorderingen weerspiegelt de ﬁscale gevolgen die zouden voortvloeien uit de wijze waarop de entiteit op het einde van de verslagperiode de boekwaarde van haar activa en verplichtingen verwacht te realiseren of af te wikkelen.

Uitgestelde belastingvorderingen en -verplichtingen worden gesaldeerd wanneer de entiteit een in rechte afdwingbaar recht heeft om de actuele belastingvorderingen en -verplichtingen te salderen, en wanneer het winstbelasting betreft geheven door dezelfde ﬁscale autoriteit, en de Groep voornemens is om de actuele belastingvorderingen en -verplichtingen op een nettobasis af te wikkelen.

Actuele en uitgestelde belasting van de periode

Actuele en uitgestelde belastingen van de periode worden opgenomen als kost of opbrengst in de winst- en verliesrekening, behalve wanneer ze verband houden met elementen die buiten de winst- en verliesrekening worden opgenomen (in de andere elementen van het totaalresultaat of rechtstreeks in het eigen vermogen), wanneer ze eveneens buiten de winst- en verliesrekening worden opgenomen, of wanneer ze ontstaan zijn bij de initiële opname van een bedrijfscombinatie. In dit laatste geval wordt rekening gehouden met het belastingeffect in de verwerking van de bedrijfscombinatie.

F7.A. Winstbelasting

(XLS:) Download XLS

In € miljoen	2017	2016
Actuele belasting voor het lopend jaar	–203	–194
Actuele belasting voor voorgaande jaren	12	4
Uitgestelde belasting	234	263
Uitgestelde belastingen impact van wijzigingen in de nominale belastingsvoeten	155	–5
Totaal winstbelasting geboekt in de geconsolideerde winst- en verliesrekening	197	68

(XLS:) Download XLS

In € miljoen		Toelichtingen		2017		2016
Winstbelasting op elementen opgenomen in andere elementen van het totaalresultaat		(F11)		37		56

In de belastingen met betrekking tot het huidige jaar is een schatting meegenomen voor de eenmalige overgangsbelasting die in 2019 in de Verenigde Staten betaald moet worden (€ -40 miljoen) vanwege niet-uitgekeerde buitenlandse winsten na de bekrachtiging van de belastinghervorming in 2017.

De actuele belasting met betrekking tot voorgaande jaren (€ 12 miljoen) heeft voornamelijk betrekking op de netto belastingaanpassing in verband met de intracompany prijszettingsaudit in België en het afsluiten van een belastinggeschil in Spanje.

Bijzondere posten die gedurende het jaar aanzienlijk hebben bijgedragen aan de uitgestelde belastinginkomsten (€ 234 miljoen) zijn onder andere:

de opname van eerder niet-opgenomen uitgestelde belastingvorderingen in Frankrijk van in totaal € 202 miljoen vanwege de wettelijke reorganisatie van Franse dochterondernemingen (resulterend in de fusie van fiscale eenheden), waarvan € 184 miljoen voor verplichtingen inzake personeelsbeloningen en overige tijdelijke verschillen en € 18 miljoen aan overgedragen fiscale verliezen;
Het niet langer opnemen in het overzicht van de financiële positie van netto € -78 miljoen aan uitgestelde belastingvorderingen in verband met voorwaartse compensatie van fiscale verliezen in verschillende landen is vooral toe te schrijven aan wettelijke reorganisaties;
de belastinginvloed van de bijzondere waardevermindering van aangehouden activa voor Polyamide (€ -25 miljoen); en
de uitgestelde belastinginkomsten als gevolg van de afschrijving van de boekhoudkundige toerekening van de overnameprijs (€ 82 miljoen).

Door belastinghervormingen die in december 2017 zijn ingevoerd in de Verenigde Staten, Frankrijk en België zullen de belastingtarieven als volgt omlaag gaan:

in de Verenigde Staten, daling van het Federale belastingtarief van 35% naar 21% vanaf 2018;
in Frankrijk, daling van de vennootschapsbelasting vanaf 2019 tot 25,825% in 2022;
in België, daling van de vennootschapsbelasting vanaf 2018 tot 25% in 2020;

De uitgestelde belastinginvloed door veranderingen in het nominale belastingtarief van € 155 miljoen heeft voornamelijk betrekking op de belastinghervormingen in de Verenigde Staten (€ 193 miljoen), in België (€ -19 miljoen) en in Frankrijk (€ -29 miljoen) en andere kleine aanpassingen.

Afstemming van de winstbelasting

De effectieve belastingen worden afgestemd met de theoretisch bepaalde belastingkost door op de winst vóór belastingen van elke Groepsentiteit het toepasselijke nominale belastingtarief van het land toe te passen.

(XLS:) Download XLS

in € miljoen	2017	2016
Winst van het jaar vóór belastingen	678	524
Resultaat van geassocieerde deelnemingen en joint ventures	44	85
Winst van het jaar vóór belastingen, exclusief het resultaat uit geassocieerde deelnemingen en joint ventures	634	439
Aansluiting van de belastingskost
Totale belastingskost van alle entiteiten van de Groep, berekend op basis van toepasselijke lokale nominale belastingsvoeten	–169	–91
Gewogen gemiddelde nominale belastingsvoet	27%	21%
Belasting impact van permanenten verschillen	97	42
Belasting impact op uitkering van dividenden	–11	–17
Belasting impact van wijzigingen in belastingsvoeten	155	–4
Belasting impact van aanpassingen in actuele en uitgestelde belastingen m.b.t. vorige jaren	–1	13
Verandering van niet opgenomen uitgestelde belastingvorderingen	126	127
Effectieve belastingen	197	68
Effectieve belastingstarief	–29%	–13%

Het gewogen gemiddelde nominale belastingtarief steeg met 6% in 2017 (gebaseerd op 2016) als gevolg van een hoger gewicht van de winst voor belastingen in landen met een hoger belastingtarief (vooral NAFTA-landen, Italië, Duitsland) en het terugdraaien van de uitgestelde belastingverplichtingen in Egypte in 2016. De aanzienlijke verandering in het effectieve belastingtarief van -13% in 2017 naar -29% in 2017 is vooral toe te schrijven aan:

de uitgestelde belastinginvloed van veranderingen in het nominale belastingtarief (€ 155 miljoen) vooral vanwege belastinghervormingen in de Verenigde Staten, België en Frankrijk (zie hierboven);
de veranderingen in niet-opgenomen uitgestelde belastingvorderingen (€ 126 miljoen) inclusief de eerder niet-opgenomen uitgestelde belastingvorderingen in Frankrijk van in totaal € 202 miljoen vanwege de wettelijk reorganisatie van Franse dochterondernemingen en het niet langer opnemen in het overzicht van de financiële positie van netto € -78 miljoen aan uitgestelde belastingvorderingen in verband met fiscale verliezen in andere landen; en
de belastinginvloed van hogere permanente verschillen in 2017 van € 97 miljoen. De toename van € 55 miljoen ten opzichte van 2016 is vooral toe te schrijven aan:
- hogere tegenboekingen van voorzieningen voor belastingverschillen van € 21 miljoen (€ 37 miljoen in 2017 tegen € 16 miljoen in 2016);
- de eenmalige belastinginvloed van de fusie van beide fiscale eenheden in Frankrijk (€ -24 miljoen); en
- hogere niet belastbare meerwaarden uit verkoop van € 52 miljoen (€ 18 miljoen in 2017 tegen € -34 miljoen in 2016).

F7.B. Uitgestelde belastingen in het geconsolideerde overzicht van de financiële positie

(XLS:) Download XLS

2017 In € miljoen	Begin balans	Opgenomen in de winst- en verlies-rekening	Opgenomen in de andere elementen van het totaalresultaat	Effect van wisselkoersverschil	Verwervingen/vervreemdingen	Herclassificatie naar activa aangehouden voor verkoop	Andere	Eind balans
Tijdelijke verschillen
Verplichtingen inzake personeelsbeloningen	435	160	33	–20	2	–9	–2	599
Andere voorzieningen dan voor de personeelsbeloningen	244	–36		–19				188
Materiële vaste activa en immateriële activa	–1.246	325		129	–38	18	1	–810
Goodwill	15							15
Fiscale verliezen	444	–81		–15	–10	–1	10	346
Fiscaal verrekenbare tegoeden	35	131		–7				159
Activa aangehouden voor verkoop		14					–14
Andere	55	–125	4	–2	34	13	2	–20
Totaal (netto bedrag)	–19	389	37	66	–12	21	–4	476
Uitgestelde belastingvorderingen opgenomen in het geconsolideerde overzicht van de financiële positie	890							1.076
Uitgestelde belastingverplichtingen opgenomen in het geconsolideerde overzicht van de financiële positie	–909							–600

Vanwege de belastinghervorming in de Verenigde Staten aan het einde van 2017,

zijn buitenlandse fiscaal verrekenbare tegoeden voor € 124 miljoen (van in totaal € 131 miljoen) opgenomen in de winst- en verliesrekening;
een eenmalige belasting op niet uitgekeerde winsten van € -163 miljoen werd opgenomen onder Overige tijdelijke verschillen in de winst- en verliesrekening. Door de opgenomen buitenlandse fiscaal verrekenbare tegoeden daalt de eenmalige belasting die in 2019 betaald moet worden. In deze fase is het te betalen netto bedrag (€ 40 miljoen) een schatting, die nog kan veranderen aan de hand van de belastingaangifte over 2018. Dit bedrag is geherclassificeerd onder overige langlopende verplichtingen en actuele belastingkosten;
in deze fase heeft het management het besluit om permanent te herinvesteren in overzeese filialen gehouden door Amerikaanse dochterondernemingen nog niet gewijzigd, met uitzondering van Canada waar lokale extra uitgestelde belastingverplichtingen van € -10 miljoen voor voorheffingen die betaald moeten worden bij repatriëring zijn geboekt en opgenomen onder Overige tijdelijke verschillen in de winst- en verliesrekening;
uitgestelde belastingen in verband met tijdelijke verschillen in immateriële activa zijn aangepast in de winst- en verliesrekening voor een bedrag van € 175 miljoen.

Na de wettelijke reorganisatie van Franse dochterondernemingen, zijn de uitgestelde belastingen in verband met tijdelijke verschillen in verplichtingen voortvloeiende uit personeelsbeloningen opgenomen in de winst- en verliesrekening voor een bedrag van € 184 miljoen.

Het niet langer opnemen in het overzicht van de financiële positie van netto € -78 miljoen aan uitgestelde belastingvorderingen in verband met voorwaartse compensatie van fiscale verliezen in verschillende landen is toe te schrijven aan wettelijke reorganisaties en opgenomen in de winst- en verliesrekening.

Het eindsaldo van Overige tijdelijke verschillen (€ -20 miljoen) omvat de uitgestelde belastingverplichting inzake niet uitgekeerde winsten van dochterondernemingen van Solvay van € 27 miljoen in 2017 (€ 23 miljoen in 2016). Lokale voorheffingen van € 54 miljoen zijn niet opgenomen omdat de Groep zeggenschap heeft over de timing van de afwikkeling van de tijdelijke verschillen en het waarschijnlijk is dat deze afwikkeling in de nabije toekomst niet zal plaatsvinden.

De totale uitgestelde belastingvorderingen bedragen in 2017 € 2.938 miljoen, waarvan € 1.862 miljoen niet opgenomen zijn.

De niet-opgenomen uitgestelde belastingvorderingen vloeien voort uit (i) overgedragen verliezen (€ 7.044 miljoen, voornamelijk in holdingmaatschappijen, waaronder Solvay nv en Solvay France SA) waarvan de uitgestelde belastingvorderingen (€ 1.737 miljoen) niet opgenomen zijn, en (ii) uitgestelde belastingvorderingen voor andere tijdelijke verschillen (€ 125 miljoen in de hele Groep).

De opgenomen uitgestelde belastingvorderingen waarvan de afwikkeling afhangt van toekomstige belastbare winsten bovenop de winst die afkomstig is van het terugdraaien van bestaande tijdelijke belastingverschillen binnen entiteiten die een fiscaal verlies hebben geleden in het huidige of het voorgaande jaar in het betreffende belastinggebied bedraagt € 680 miljoen. In dit bedrag zijn de nieuw opgenomen uitgestelde belastingen in Frankrijk (€ 202 miljoen) meegenomen. Deze opname is gerechtvaardigd vanwege de gunstige verwachtingen aangaande toekomstige belastbare winsten.

(XLS:) Download XLS

2016 In € miljoen	Begin balans	Opgenomen in de winst- en verlies-rekening	Opgenomen in de andere elementen van het totaalresultaat	Effect van wisselkoersverschil	Cytec overname	Overige verwervingen/vervreemdingen	Herclassificatie naar activa aangehouden voor verkoop	Andere	Eind balans
Tijdelijke verschillen
Verplichtingen inzake personeelsbeloningen	328	92	71	3	–29		–29	1	435
Andere voorzieningen dan voor de personeelsbeloningen	199	35	–3	9	7		–3		244
Materiële vaste activa en immateriële activa	–1.361	58		–36	16	–3	76	5	–1.246
Goodwill	23	–7			–1				15
Fiscale verliezen	373	46		7	6	–1	–5	18	444
Fiscaal verrekenbare tegoeden	86	–8		–1	–43				35
Activa aangehouden voor verkoop		–2					–3	6
Andere	–44	47	–11	–1	61		2	2	55
Totaal (netto bedrag)	–396	259	56	–19	16	–4	37	32	–19
Uitgestelde belastingvorderingen opgenomen in het geconsolideerde overzicht van de financiële positie	1.059								890
Uitgestelde belastingverplichtingen opgenomen in het geconsolideerde overzicht van de financiële positie	–1.456								–909

Overige informatie

Voor het grootste deel van de overgedragen ﬁscale verliezen van de Groep zijn geen uitgestelde belastingvorderingen opgenomen. De niet-opgenomen fiscale verliezen zijn vooral toe te schrijven aan landen waar deze voor onbepaalde tijd kunnen worden overgedragen.

Hieronder volgt een overzicht van de overgedragen ﬁscale verliezen die uitgestelde belastingvorderingen genereren, gerangschikt volgens vervaldatum.

(XLS:) Download XLS

In € miljoen	2017	2016
Binnen 1 jaar	16	5
Binnen 2 jaar	15	17
Binnen 3 jaar	22	21
Binnen 4 jaar	20	42
Binnen 5 jaar of meer	331	278
Zonder tijdslimiet	930	1.035
Fiscale verliezen waarvoor uitgestelde belastingvorderingen werden opgenomen	1.334	1.397
Fiscale verliezen waarvoor geen uitgestelde belastingvorderingen werden opgenomen	7.044	7.190
Totaal fiscale verliezen	8.378	8.587

De overgedragen ﬁscale verliezen (€ 1 334 miljoen) hebben aanleiding gegeven tot € 346 miljoen aan uitgestelde belastingvorderingen. In 2016 hebben de overgedragen ﬁscale verliezen (€ 1 397 miljoen) aanleiding gegeven tot € 444 miljoen aan uitgestelde belastingvorderingen. De daling in de uitgestelde belastingvorderingen in 2017 vergeleken met 2016 is vooral toe te schrijven aan de daling in de nominale belastingtarieven in de Verenigde Staten, België en Frankrijk.